Zelf aan de slag met Design Thinking

Zelf aan de slag met Design Thinking

Onze manier van kijken bepaalt voor een groot deel wat we wel en niet doen (lees ook deze blog over het het Heider-Simmel experiment). Met design thinking leer je om net als designers en architecten te kijken naar wat mogelijk is in de toekomst. Daarmee open je deuren die gesloten blijven wanneer je alleen naar het heden kijkt en alleen probeert de oorzaak van problemen te achterhalen.

Grote problemen laten zich vaak niet meer oplossen door traditionele manieren zoals analyseren (begrijpen wat de oorzaken zijn) en besluitvorming (kiezen uit bestaande opties). Met design thinking ontwikkel je nieuwe oplossingen, meestal voor andere mensen. Dat doe je door je helemaal in te leven. Daarbij ontstaan ideeën on the go en door interactie.

Design thinking is een manier om oplossingen te bedenken én te testen. Het is verrassend simpel en lijkt op wat we jonge kinderen vertellen: ‘van proberen ga je leren’.

Met design thinking ontwikkel je nieuwe oplossingen, meestal voor andere mensen.

Energieke werkvorm: Design Thinking

1-10-100 uit het boek Design Thinking van Guido Stompff

Met de 1-10-100-cyclus kom je snel tot nieuwe oplossingen

Om dat te doen moet je allereerst kunnen framen. Een frame is een interpretatie van een situatie. Het geeft weer hoe jij de situatie ziet. En dat bepaalt wat je doet en laat. Dat doen we via de design-thinking-werkvorm frameboarding, ontwikkeld door Guido Stompff.

Ontwerpers zijn gewend om heel vaak te itereren om dichter bij de goede oplossing te komen. “Als je iets creëert dan kun je vooraf niet weten waarmee je eindigt”, zegt Stompff. Dat ontvouwt zich gaandeweg.

Ontwerpers en architecten doorlopen dan ook meerdere malen een cyclus van framen, analyseren, ideeën ontwikkelen, realiseren en reflecteren. Stompff noemt dat 1-10-100. De eerste iteraties kunnen in 1 dag plaatsvinden, soms zelfs in enkele uren. Er is nog niet veel kennis nodig om een frame te verkennen en de vrijheid van denken is dus groot. Gaandeweg het proces worden de iteraties langer, vandaar 1-10-100, en veranderen fundamenteel van karakter.

Wat is de bedoeling?

  • De kunst van het framen is om naar een situatie te kijken en een hele serie oplossingen te kunnen bedenken. Die oplossingen komen dan voort uit een frame, een manier waarop jij naar die situatie kijkt.
  • Allereerst is het belangrijk dat je weet dat frames energie geven en inspireren, om nieuwe wegen te verkennen. Dat betekent dat een frame moet verrassen, prikkelen en uitdagen.
  • Door als team met framing te werken kun je de diversiteit in het team ten volle benutten. Je kunt vanuit meerdere perspectieven (frames) op zoek gaan naar oplossingen. En door continu te leren van de praktijk scherp je je frame weer aan (reframen).
  • Frameboarding (1-10-100) is een hele geschikte manier om andere mensen erbij te betrekken (teaming). Denk aan klanten, partners en natuurlijk collega’s die veel met klanten te maken hebben (verpleegsters, monteurs, klantenservice e.d.).

 Hoe voer je het uit?

  • Je begint met het ontwikkelen van een groot aantal frames (breedte), om vervolgens een beperkt aantal frames goed uit te werken (diepte). Uiteindelijk werk je dan 1 frame helemaal uit.
  • 1-10-100 is een gefaseerde aanpak waarbij je je niet verliest in analyseren maar oplossingen genereert en uitprobeert. Het is een iteratief proces waarbij je allereerst productieve frames ontwikkelt (in 1 dag), die je vervolgens omzet naar een ontwerp (in 10 dagen) dat je gaandeweg verbetert (gedurende 100 dagen).
  • Het uitwerken van een frame (1) gaat via een frameboard. Hieronder zie je onze variant van een frameboard. Net zoals een filmproducent werkt met een storyboard waarop scenes uit het script getekend staan, zo maak je nu een frameboard waarop allereerst staat hoe jij tegen een situatie aankijkt en deze interpreteert (probleemanalyse). Je verzamelt enkele oplossingsrichtingen. Door te sparren leidt dit frame tot een idee.
Design thinking - zelf aan de slag - van frame naar idee

Design thinking – zelf aan de slag – van frame naar idee

  • Bij het uitwerken van het idee (2) – in het grijze vlak – probeer je scherp te krijgen wat het idee kan betekenen en voor wie (waardepropositie).
  • Vervolgens kun je met een nieuw frame aan de slag tot je het juiste frame te pakken hebt. Schroom niet om frames te laten vallen. Of ideeën.
  • Qua timing kun je alle kanten op. Je kunt een variant van 30 minuten inpassen in een werkoverleg maar het kan ook je leidraad zijn om een halve dag zoveel mogelijk frames en ideeën te verzamelen wanneer je aan de slag gaat met het ontwikkelen van een nieuwe visie, een nieuw product etc.
Design thinking - zelf aan de slag - van frame naar idee

Design thinking – zelf aan de slag – van frame naar idee

Tips & traps

  • Om een frame te verkennen moet je sommige zaken even parkeren. Doe aannames en ga verder met verkennen, dan blijft de vaart erin.
  • Wees je ervan bewust dat elk frame subjectief is en dat het geen wedstrijd is tussen frames. Het gaat erom dat je met meerdere frames tot een betere oplossing kunt komen.
  • Psychologische veiligheid zorgt ervoor dat iedereen mee durft te doen en niet bang is om met ‘gekke’ ideeën te komen. Het voorkomt ook dat organisaties die de kennis, talenten en energie in huis hebben niet onnodig onbenut laten.

Variaties en combinaties

  • Frameboarding is goed te combineren met andere energieke werkvormen uit ons volgende boek (Teaming). Het helpt je om te zien wat mogelijk is en het activeert mensen.

Deze werkvorm is afkomstig uit ons nieuwe boek 

Teaming - de nieuwe realiteit van samenwerken - Patrick Davidson & Hans van der Loo - boekcover (concept) - Hein van Putten

Teaming – de nieuwe realiteit van samenwerken – Patrick Davidson & Hans van der Loo.

Benieuwd naar een mooie praktijkcase design thinking?

Benthemplein Rotterdam - Praktijkcase Design Thinking - Teaming in de samenleving

Benthemplein Rotterdam – Praktijkcase Design Thinking – Teaming in de samenleving

Meer weten over design thinking?

Lees ook ons interview met Guido Stompff.

Design Thinking - Guido Stompff

Design Thinking – Guido Stompff

Of kijk en luister naar de TEDx-talk van Guido Stompff getiteld “Speed up Innovation with Design Thinking

Recommended Posts