Design thinking: een mooie case

Design thinking: een mooie case

Leren door te doen

“Vaak zijn we zelf de grootste blokkade voor nieuwe ideeën” is een gevleugelde uitspraak van design thinker Guido Stompff. “We zijn gaan geloven dat denken voorafgaat aan het doen, dat elke handeling bewust wordt aangestuurd. We doen iets omdat we bedacht hadden het te gaan doen. Dus eerst denken we na en dat leidt tot een plan. Steeds meer filosofen en wetenschappers trekken dat echter in twijfel.”

De oplossing is simpel volgens de hoogleraar Design Thinking. “Doe zoals een designer en een architect. Begin met niets, schets een idee en verras je zelf. Leer door te doen. Of zoals Stompff het prikkelend stelt: hoe kunnen we weten wat we willen voordat we zien wat de opties zijn?

Hoe kunnen we weten wat we willen voordat we zien wat de opties zijn?

Design thinking zorgt voor nieuwe opties

URBANISTEN Water Square Benthemplein (c) ossip van duivenbode

Design thinking leidde tot het ontwerp van het Benthemplein in Rotterdam (c) Ossip van Duivenbode

Stompff stelt dat we wel een miljoen problemen hebben maar slechts drie manieren om problemen op te lossen. “We zijn allereerst gewend om problemen te analyseren, vanuit de gedachte dat als je de oorzaak kent, dat je dan ook meteen een oplossing hebt.

De tweede aanpak is wat managers doen: alles herleiden tot beslissingen die je kunt nemen.

De derde aanpak is design thinking. Dat draait om het creëren van nieuwe opties. Daarbij ga je eerst vanuit verschillende perspectieven (‘frames’) kijken naar een situatie. Om vervolgens aan de slag te gaan met een ontwerp, te ontdekken wat wel en niet werkt en onderweg aan te passen. Leren door te creëren.

Daarmee gaan we in tegen een populaire misvatting dat je eerst moet denken en dan pas doen. De praktijk laat zien dat je denkt door te doen en zo tot vernieuwende oplossingen komt. Er is zoveel meer mogelijk dan je je in eerste instantie kunt voorstellen.”

Design thinking draait om het creëren van nieuwe opties.

Praktijkcase design thinking: Benthemplein (Rotterdam)

Urbanisten Waterplein Rotterdam Workshops

Design thinking draait om het creëren van nieuwe opties. (c) Urbanisten.

Neem het Benthemplein in Rotterdam, een favoriete praktijkcase van Stompff. Het nieuwe plein is ontworpen door de Urbanisten.

Deze architecten pakten het slim aan. Ze betrokken verschillende doelgroepen, denk aan bewoners, studenten en ondernemers uit de buurt, actief bij het ontwerp van het nieuwe plein.

Het plein, in de volksmond het waterplein genoemd, combineerde meerdere uitdagingen:

  • een plek waar de jeugd zich kan vermaken (ondanks stedelijk ruimtegebrek)
  • een plek waar mensen graag komen (even op een bankje zitten en om je heen kijken)
  • maar ook een plek waar regenwater bij fikse buien (een groeiend probleem) kan worden opgeslagen

Er werd in drie workshops gekeken naar wensen (wat voor sfeer?, wat voor mogelijkheden?) en naar praktische zaken (de invloed van regenwater op deze plek). De uitkomst was dat iedereen een dynamische plek wilde. Waar water zichtbaar zou zijn (omrijden verplicht!) en waar je zowel kunt spelen als relaxen. Met deze enthousiaste input konden de architecten vervolgens gericht aan de slag.

Het doet je wellicht denken aan Steve Jobs die in 2007 drie nieuwe apparaten aankondigde om vervolgens de iPhone te presenteren. 3 in 1.

Het resultaat: een echt nieuwe oplossing

Teaming - de nieuwe realiteit van samenwerken - Patrick Davidson & Hans van der Loo - boekcover (concept) - Hein van Putten

Teaming – de nieuwe realiteit van samenwerken – Patrick Davidson & Hans van der Loo

De slimme aanpak van de architecten die het Waterplein ontwierpen doet onze lezers ook denken aan andere cases waarbij werd samengewerkt met diverse groepen.  Teaming noemden we die aanpak. Ook het Waterplein is een vorm van teaming. Ga maar na: in korte tijd heel gericht aan de slag, in wisselende samenstellingen met diverse groepen, op zoek naar oplossingen voor een vraagstuk. Collectief leren door te doen.

Het zorgde op het Benthemplein voor een verrassende oplossing waarmee alle doelgroepen uit de voeten konden. Elk weer heeft bovendien zijn eigen toepassing. Zo is er nu: een bassin gecreëerd waar al het regenwater van de omgeving wordt opgevangen. En als het droog is, dan dient het als skatebaan of als plek om lekker buiten te zitten.

“Het enthousiasme van de deelnemers heeft ons geholpen om een zeer positief ontwerp te maken”

URBANISTEN Water Square Benthemplein (c)Jeroen Musch

Een perfect voorbeeld van teaming in de samenleving (c) Jeroen Musch

Een mooi voorbeeld van design thinking is het Benthemplein in Rotterdam

Een plek voor jong en oud, voor droog en nat.

Een mooi stadsplein dat helpt om wateroverlast in Rotterdam-Noord te voorkomen. Bij droog weer kunt u er sporten of rustig zitten, bij slecht weer slaat het plein een hoop regenwater op.

Meer informatie vind je op de website van de gemeente Rotterdam

Hier de link: https://www.rotterdam.nl/wonen-leven/benthemplein/

Zelf aan de slag met Design Thinking

In een aparte blog lees je hoe je dit gedachtegoed zelf kunt toepassen aan de hand van een frameboard.

Lees ook ons interview met Guido Stompff

Deze case Waterplein kwam naar voren in interview dat we deden met Guido Stompff. Dat interview kun je elders op deze site lezen maar ook bij Managementboek.nl.

Guido is een gelauwerd ontwerper en promoveerde op design thinking in teams en organisaties. Zijn boek Design Thinking: radicaal veranderen in kleine stappen werd verkozen tot Ooa Boek van het Jaar 2019. Het boek kwam vorig jaar al voor op onze lijst met bingereading tips voor tijdens de lockdown.

Design Thinking - Guido Stompff

Design Thinking – Guido Stompff

Recommended Posts