“Coachen is continu omgaan met tegenstellingen” | Interview met Pieter Zwart (hoofdredacteur Voetbal International)

“Coachen is continu omgaan met tegenstellingen”

Interview met Pieter Zwart (hoofdredacteur Voetbal International)

Pieter Zwart is in de voetbalwereld een bijzondere verschijning. Met zijn 26 jaar is hij de jongste hoofdredacteur van het instituut Voetbal International. Zwart belandde als 18-jarige outsider bij het blad, nota bene op aanbevelen van Johan Cruijff. Topcoaches als Louis van Gaal en Peter Bosz gebruiken zijn analyses om hun tactische plannen te maken. Je vind hier de ruwe uitwerking van een interview waarmee we het schrijfproces van ons volgende boek aanvingen. 

Voordat we heel gericht een serie interview met sportcoaches en performance coaches zijn gestart, wilden we weten welke coaches volgens insiders echt bijzonder zijn. Vandaar dat we Zwart vroegen  om de wereld van het topvoetbal te analyseren. Deze keer vanuit de optiek van coaching op basis van energie. In het gesprek hieronder leggen we hem vijf principes voor waarmee een coach teamleden en team gericht kan activeren. Waar we vooraf dachten dat het gesprek vooral zou gaan over energiecoaches als Pep Guardiola, Jurgen Klopp en Julian Nagelsmann, waar Zwart eerder al veel over schreef, ging het gesprek vanaf de eerste minuut al in een andere richting. Aan het eind concludeerden we dat Pieter gefascineerd is door tegenstellingen.

WELKE COACH ZIE JIJ ALS EEN ENERGIECOACH?

Je zult het misschien niet verwachten maar de eerste naam die bij me opkomt is José Mourinho. De Portugees, opgeleid door Louis van Gaal bij Barcelona, won in zijn carrière veel prijzen. Zo won hij diverse nationale titels en bekers maar ook meerdere malen de Champions League en werd hij zelf verkozen tot FIFA Coach van het Jaar, als succestrainer van onder meer Real Madrid, Chelsea, FC Porto, Inter Milan, Manchester United en Tottenham Hotspur. Als je op zoek gaat naar de sleutels van dit succes dan speelt energie echt een rol.” We vragen Zwart om zijn stelling te onderbouwen aan de hand van de vijf principes. Daar gaan we.

Zwart kiest voor een verrassende energiecoach: Mourinho!

PRINCIPE 1, POWER: BUNDELS ENERGIE TOT JE BESCHIKKING

Volgens Zwart was Mourinho een pionier op het gebied van periodisering. Hij dacht echt over een wedstrijd na in termen als ritme. Energie moet je natuurlijk wel doseren. En het ritme van een wedstrijd, zag Mourinho als de sleutel tot succes. Zwart: “Voor veel huidige succestrainers is Mourinho een voorbeeld geweest. Naast de zogenaamde tactische periodisering onderscheidde hij zich door een scherpe analyse te maken van de specifieke context waarin zijn team zou strijden om de zege. Hij wilde zijn teams activeren om heel gericht de strijd aan te gaan. Dat betekende trouwens zowel positieve energie als negatieve energie los maken. Vertrouwen geven maar ook prikkelen.” 

Energie moet je natuurlijk wel doseren

PRINCIPE 2, POSITIVITEIT: MENSEN IN HUN KRACHT ZETTEN DOOR DE CONTEXT TE VERKENNEN

“Hier wordt het spannend want de meeste mensen hebben de Mourinho van de laatste jaren in gedachten en die associëren veel mensen eerder met negativiteit. Maar Mourinho weet zijn spelers als geen ander te motiveren en in hun kracht te zetten. Hij heeft een oog voor detail en, zodra je succes hebt, gaan spelers daar graag in mee. Dat oog voor detail richtte zich dus niet alleen op zijn team maar ook op de tegenstanders, de context waar ik net over sprak. Later in zijn carrière draaide hij een beetje door daarin. Toen probeerde hij echt zijn hele omgeving te beïnvloeden, van de organisatie van de club tot aan de pers. Een coach als Mourinho maakt positieve energie los bij zijn team doordat hij de binnenwereld en de buitenwereld van elkaar scheidde. Het is niet voor niets dat veel mensen zich op dit moment de persconferenties herinneren van Mourinho. Dat is geen toeval.” Het spelen met tegenstellingen door Mourinho intrigeert Zwart.

PRINCIPE 3, PEOPLE FIRST

Spelen met energiezones - José Mourinho

Spelen met energiezones

“Mourinho gebruikt de media heel bewust. Na een nederlaag wil hij zijn spelers vaak uit de wind houden. En dus richtte hij de aandacht op hemzelf. Dat deed hij door een prikkelende uitspraak te doen, waarvan hij wist dat de media er bovenop zouden duiken. Aandacht trekken lukte hem ook door mensen te provoceren. Die negatieve energie vormde dan een rookgordijn waardoor zijn spelers minder druk voelden. Je hoort niet voor niets van spelers die met hem gewerkt hebben dat hij in het echt heel anders is dan hoe hij overkomt dan in de media. Mourinho zou juist heel toegankelijk zijn en zijn spelers lopen dan ook met hem weg.

“Negatieve energie losmaken om een rookgordijn op te trekken”

Ook andere succestrainers gebruiken de media heel bewust. Zinedine Zidane doet het tegenovergestelde als Mourinho maar met hetzelfde doel. Hij spreekt vooral in clichés en komt saai over. Maar op het trainingsveld is hij heel precies in wat hij wil. Net als Mourinho gelooft hij in situationeel ingrijpen. Door een helder beeld van de tegenstanders te krijgen, ontdek je waar je kansen liggen. En daar moet je dan volop in spelen. Dat is voor mij zeker energiecoaching: spelen met zowel positieve als negatieve energie waardoor je je eigen mensen heel goed voorbereidt op een toekomstige situatie en tegelijkertijd de buitenwereld beïnvloedt”.

PRINCIPE 4, PROGRESSIE IS MEER DAN WINNEN

“Progressie stond in de succesperiode van Mourinho centraal. Voorheen had hij een tactisch voordeel met het coachen op energie door periodisering. Maar dat is nu gewoon de nieuwe normaal geworden dus weg is het voordeel. Hij zal zichzelf opnieuw moeten uitvinden wil hij wederom het verschil gaan maken.”

Waar Mourinho nog meer dan andere coaches op hamerde was het resultaat, getuige ook een bekende uitspraak van de Portugees: “There are lot of poets in football but they don’t win titles.” Deze obsessie met winnen heeft er mogelijk ook toe geleid dat hij nu geen pionier meer is. Ontwikkeling is mooi, maar winnen nog beter.

PRINCIPE 5, PRESTATIES ALS MOTIVATIEBRON

De nieuwe generatie trainers heeft zich gemeld en het gedachtegoed verder doorontwikkeld. Zwart schreef zelf al over succescoaches als Pep Guardiola, Jurgen Klopp en Julian Nagelsmann. We vragen hem welke coach hij op dit moment spannend vindt? Marco Rose, van Borussia Mönchengladbach. Zijn team hoeft niet per sé de bal te hebben en rond te spelen, zoals bij de coaches die je noemt. De manier waarop Rose op energie coacht is weer anders: hij wil dat zijn spelers alert zijn als de tegenstander aan de bal is om vervolgens vol gas te spelen op de momenten dat ze wel de bal hebben. Snelheid en beweging zijn de mechanismen om de tegenstander te verrassen. Rose werkte als speler bij Mainz met de huidige succescoach van Liverpool, Jurgen Klopp. Via Red Bull Salzburg is hij nu beland bij het Duitse Borussia Mönchengladbach dat dit seizoen een van de verrassingen is.”

ZELF ENERGIECOACH?

Wanneer het gesprek het einde nadert, vragen we Pieter naar zijn eigen ervaring als coachend leidinggevende. Hoe is het om als 26-jarige leiding te geven aan zo’n instituut als VI? “Het klinkt misschien raar maar ik was het eigenlijk al gewend doordat ik eerst jarenlang een hobbysite runde met vrijwilligers. Ik ben een meewerkend voorman. Bij schrijvers werkt het zo dat ze pas luisteren als ze vinden dat je zelf ook kan schrijven.”

WERKEN VANUIT VISIE

“Bij VI werken meerdere generaties goed samen. Ik leer van collega’s én van lezers, zoals ook bij die hobbysite. Mijn rol is om te laten zien hoe we online van betekenis zijn. En welke rol data daarbij speelt.  In mijn werk is een motto van Johan Cruijff leidend: ‘resultaat zonder kwaliteit is saai en kwaliteit zonder resultaat is onzinnig’. Resultaat en kwaliteit gaan namelijk hand in hand. 

Resultaat zonder kwaliteit is saai en kwaliteit zonder resultaat is onzinnig

Bij VI werken we vanuit een heldere visie en bespreken we elke week hoe we ervoor staan op de 6 punten waarop we het verschil willen maken. En ik ben blij dat ik zelf nog zo’n twee dagen per week met schrijven bezig ben. Want de leidinggevende die 100% van zijn tijd anderen coacht, dat is volgens mij niet meer van deze tijd. Je ziet ook tijdens de Corona-crisis dat veel mensen, neem zorgprofessionals, vol energie hun werk doen terwijl de managers thuis zitten. Dat is geen toeval.”

 

ACHTERGRONDEN BIJ DIT GESPREK

Wat bedoelen we met…..?

Energie: de kracht waarmee je jezelf en anderen in beweging krijgt, om zelf gekozen prestaties te realiseren. Energie kent vier dimensies: fysiek, emotioneel, mentaal en sociaal.

Energiecoaching: activiteiten gericht op het verbeteren van prestaties en leervermogen van anderen door te focussen op energie. Denk aan motiverende gespreksvoering (feedback geven, vragen stellen) en messcherpe inzichten in eigen energie waarmee de coachee wordt aangezet tot effectief gedrag (hefboomgedrag) om (zelfgekozen) doelen te realiseren.

 

NOG MEER INTERVIEWS UIT DE SERIE LEZEN?

Elders op de site en op de blog Management Impact vind je nog meer ruwe uitwerkingen en artikelen uit de serie interviews voor ons volgende boek “Teaming“. Je leest dan onder meer uit onze interviews met vakmensen als:

Ton Boot (basketbal): de cultuur van de goede gewoonte

Willem Weijs (voetbal, Willem II): chaos omarmen om beter te worden

Marijn Beuker (voetbal, AZ): winnen kun je leren

Damian Hughes (rugby, Schotse Rugbybond): de coach heeft niet langer alle antwoorden paraat

Judobondscoach Maarten Arens: “het draait niet om de coach”

Interview met Ton Boot - Voorkom de crisis!Willem Weijs - Chaos omarmen om beter te worden

High performance coaching | Interview met Damian HughesMarijn Beuker over de visie van AZ

JUMBO-VISMA Addy Engels - Talent - betterday.nl

 

 

 

 

 

 

Interview met Armand Salomon - Feyenoord Basketbal - Alles is energie
We interviewden vernieuwende denkers en doeners uit de topsport, wetenschap en bedrijfsleven voor het nieuwe boek "Teaming: de nieuwe realiteit van samenwerken"

We interviewden vernieuwende denkers en doeners uit de topsport, wetenschap en bedrijfsleven voor het nieuwe boek “Teaming: de nieuwe realiteit van samenwerken”

Recommended Posts